Natuurlijk & duurzaam
De Graanrepubliek
In het Oost-Groningse Bad Nieuweschans ligt De Oude Remise, de locatie van coöperatie de Graanrepubliek. Op deze bijzonder plek komen natuur, landbouw en horeca samen. Deze voormalige locomotievenremise is getransformeerd tot een broedplaats voor nieuwe producten en concepten zoals pasta, bier, brood en whisky. Deze food- en agri-broedplaats is vanaf maart 2023 open. “We werken als coöperatie samen aan de lekkerste producten van verschillende graanrassen,” vertelt locatiemanager Laurens Speek.
Graanrepubliek is dus een sociale coöperatie, wat betekent dat?
“We beheren de Graanrepubliek gezamenlijk met de 32 leden. Elk lid brengt iets in, als teler, maker, producent, kennisdrager of afnemer. We zijn allemaal ketenpartners van elkaar. Het gaat om het voordeel van het totaal, daar ligt de winst.”
Laurens, waarom juist hier?
“De regio stond bekend als ‘graanschuur van Europa’. Intussen verbouwen veel Groningse boeren hun graan vooral voor diervoeding. Dat betekent: veel productie voor relatief weinig waarde, niet gericht op smaak en uiteindelijk een uitgeputte bodem plus teruglopende biodiversiteit. Dat moet anders, dachten de oprichters van De Graanrepubliek. Ze sloegen de handen ineen met onder andere distilleerderij Hooghoudt, het familiebedrijf dat al sinds 1888 betrokken is bij de regio.”
Wat is hier te vinden?
“Op zo’n 850 hectare wordt een breed scala aan producten geteeld, waaronder graan, groenten, kruiden en bloemen. De producten worden verkocht aan lokale horeca en via landelijke retailkanalen in de markt gezet. De Graanrepubliek heeft alle processen van korrel tot eindproduct in beheer. We hebben bijvoorbeeld een bakkerij, brouwerij, slijterij, pastamakerij, educatiecentrum, smaaklaboratorium, proefkeuken en stokerij. Dit jaar zijn de brouwerij, stokerij en winkel geopend. Geïnteresseerden kunnen dat hier zelf komen bekijken.”
Wat wordt er zoal geteeld?
“Alle gewassen en graanrassen worden geselecteerd op smaakeigenschappen en voedingswaarde. Denk bijvoorbeeld aan duivenbonen, pompoen, venkel, vlas, chichorei, oerspelt, haver, rogge, emmer. Ook oude gerstsoorten als bere barley, Golden Promise, Chevalier en Irinagerst. En een oud Zweeds tarweras, Olandsvete, dat perfect is voor brood bakken.”
Wat willen jullie bereiken?
“We willen laten zien dat het anders kan. De basis is: natuur-inclusief of biologisch telen, altijd hoog op smaak en voorzien van de beste nutriënten. Topproducten beginnen immers bij gezonde landbouw, in een gezonde bodem. We gebruiken oude granen en gewassen die in symbiose met elkaar groeien. Zo krijgen we de beste smaak en voedingswaarde."
Het lijkt een uniek concept.
“Ja, zelfs uniek in Europa. Een voorbeeld van hoe landbouw, natuur, afnemers en horeca in een keten samen kunnen gaan. De komende jaren moet blijken of het concept succesvol kan zijn en verder kan groeien en bloeien.”
“We werken voortdurend aan het verbeteren van ons voedselsysteem voor de allerbeste smaak", vertelt directeur Niels Grootenboer. "Onze missie is om duurzaam gebruik te maken van de Groningse kleigronden. De deelnemende boeren experimenteren met strokenteelt en wisselen met oeroude graanrassen. Die zijn goed van smaak en ook nog eens beter voor de bodem en de biodiversiteit. De rassen leiden weliswaar tot een iets lagere productiviteit, maar doordat we de hele keten beheren krijgt de boer een betere prijs voor het graan.”
Een duurzaam event organiseren in de Graanrepubliek? In het monumentale pand kun je terecht voor je event of zakelijke meeting, eventueel gecombineerd met de Graanrepubliek Experience, een Hooghoudt cocktail workshop, proeverijen of een craftbeer tour. Neem contact op via events@vermaatgroep.nl voor meer informatie.
